
Wat: Bornia & Heidestein wandelroute
Wanneer: 15 januari 2023
Aantal km: 10 km
Start: Traay (t.h.v. nr 288), Driebergen
Met: Ingrid
Hoe meer routes we hebben gelopen hoe moeilijker het wordt om een gemarkeerde route tussen de 15 en 20 km te vinden en dan ook nog in het midden van het land. Uiteindelijk belanden we vaak in de Utrechtse Heuvelrug. Wat natuurlijk helemaal prachtig is. En zo nu dus ook. Als ik die kant op rij kom ik langs de piramide van Austerlitz waar we ook al een keer een mooie route hebben gelopen.
Eigenlijk is deze route wat te kort maar we gaan er toch voor. En het is de moeite waard hoor. Het zijn twee routes die je tot één kan verbinden. De Heidestein route is 4,5 km en Bornia 5,5 km. We starten met de Bornia route (blauwe paaltjes). We hebben gelijk de pas erin. Nou ja het was bij de auto even twijfelen wat doe je aan. Voor de tijd van het jaar is het heerlijk en door lekker door te stappen tijdens het wandelen warm je toch snel op. Dus de dunne winterjas aan.




Het gebied pakt ons direct. Het eerste stuk is lekker door de bossen. Het is heuvelachtig en het bos is gevarieerd. Het is midden in de winter dus de heidevelden staan in de winterstand maar we zeggen direct dat deze route ook iets is voor later in het jaar. Na een km of 3 verwisselen we de blauwe paaltjes voor de rode. WOW en wat is het hier mooi. We lopen nu op de zandverstuiving (stuifzandgebied). Daar kun je me ’s nachts voor wakker maken. Het waait lekker en we lopen om een vijvertje heen. We zien heide en dan weer bos.




Dan komen we langs de schaapskooi. Daar is het bezoekerscentrum van Heidestein gevestigd in de oude potstal uit 1884. Op het veld rond de schaapskooi lopen Drentse heideschapen. En wat fijn is, daar is ook een toilet. Daar maken we graag gebruik van. We bekijken even bij de schapen en gaan dan weer door. We twijfelen even welke kant we op moeten maar blijken het juist te hebben gedaan.






We komen langs de vijver die familie Wetstein Pfister heeft aangelegd. We lopen langs het theehuis en zien de donkere wandeltunnels. Ondertussen hebben we zin in onze lunch. We wijken van het pad af en lopen de heuvel op. Daar boven staan picknick tafels waar we onze broodjes op gaan eten. Een roodborstje zit verder op. En gaat rustig verder met zijn rituelen. Hij heeft geen last van ons. Hij houdt ons wel bezig. Want hij is prachtig om te zien. We lopen weer verder en komen weer bij de zandverstuiving uit. Dan weer een stuk door het bos en zijn we alweer bij de auto’s. We besluiten nog wat te gaan drinken bij de piramide. Euh dat is inmiddels een etablissement geworden wat wel erg verjaard is. We nemen een kopje sop en wat drinken. We moeten beiden nog een flink stuk rijden dus we nemen afscheid. Tot snel weer!
Informatie van Utrechts landschap: https://www.utrechtslandschap.nl/gebied/natuur/heidestein-bornia



Drentse heideschapen: Samen met Noordhout vormen Heidestein en Bornia een natuurgebied van 637 hectare. Het is het grootste aaneengesloten natuurgebied van Utrechts Landschap. Het gebied bestaat uit naald- en gemengde bossen met heidevelden, stuifzanden en akkers. Allerlei overblijfselen van de historische landgoederen, zoals het theehuis, de vijver en resten van perronnetjes, geven het landgoed zijn eigen bijzondere sfeer. Schapen zorgen ervoor dat het heidegebied open blijft. Ze eten het gras en de jonge boompjes tussen de heide weg. Op Heidestein lopen Drentse heideschapen. Dit is het enige gehoornde schapenras van Nederland. Heidestein is een officieel fokstation voor dit bijzondere schapenras.
Zandverstuivingen
In de middeleeuwen zorgde houtkap en overbegrazing door schapen voor grote veranderingen op de Utrechtse Heuvelrug. Het bosgebied veranderde langzaam in een open vlakte met heidevelden en zandverstuivingen. Vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw verdwenen de schaapskuddes en werd er op grote schaal naaldbos aangeplant voor de productie van hout. Zo raakte de Heuvelrug weer bebost. Op Heidestein en Bornia zijn de heidevelden en zandverstuivingen bewaard gebleven.
De Wetstein Pfister
In 1906 liet de toenmalige eigenaar van Heidestein – de familie De Wetstein Pfister – een landhuis bouwen. De familie kwam terug uit Nederlands-Indië omdat een van de dochters leed aan astma. De heer De Wetstein Pfister was waterbouwkundig ingenieur. Hij liet een golfbaan aanleggen, het theehuis bouwen, een smalspoorlijntje aanleggen en de vijver met het kanaal graven. Ook de donkere wandeltunnels waren zijn idee. Het landhuis is in 1939 door een brand verloren gegaan. In 1974 schonk mevrouw De Wetstein Pfister het gebied aan Utrechts Landschap.